- Rehabilitacja po zabiegu operacyjnym korekcji deformacji palucha koślawego (hallux valgus)
Paluch koślawy potocznie nazywany hallux’em to zniekształcenie I stawu
śródstopno-paliczkowgo (MTP I) charakteryzujące się bocznym odchyleniem
paliczka bliższego. Jest to najczęstsza deformacja w obrębie stopy.
Dotyczy około 2-4% populacji. Około 7-9 razy częściej występuje u
kobiet.
Program rehabilitacji po korekcji palucha koślawego dobierany jest dla każdego pacjenta INDYWIDUALNIE. Cały proces rehabilitacji może różnić się intensywnością i metodyką usprawniania. Różnice te wynikają z techniki operacyjnej, wieku i kondycji fizycznej pacjenta oraz jego motywacji do działania.
FAZA I – OSTRA (od momentu operacji do 2 tygodni)
od pierwszego dnia po zabiegu operacyjnym dopuszcza się obciążanie stopy w specjalnym bucie odciążającym przedstopie tzw but baruka.
elewacja operowanej kończyny dolnej (staw skokowy powyżej kolana, staw kolanowy powyżej biodra)
schładzanie I stawu śródstopno-paliczkowgo co 2 godziny
izolowane rozciąganie powięzi podeszwowej
uruchamianie stawu – ostrożne ćwiczenia bierne
ćwiczenia izometryczne
ćwiczenia czynne wolne stawu skokowego
jazda na cykloergometrze w celu podtrzymania utrzymania sprawności aerobowej
FAZA II (2-6 tygodni)
w 6 tygodniu od operacji pełne obciążanie stopy bez buta baruka (za zgodą lekarza wydaną na podstawie zdjęcia kontrolnego RTG)
kontynuacja schładzania I stawu śródstopno-paliczkowgo
mobilizacja blizny
poprawa giętkości i zakresu ruchu I stawu śródstopno-paliczkowgo pzzy pomocy ćwiczeń biernych i czynnych
stopniowe wzmacnianie:
podnoszenie przedmiotów palcami u stopy
zwijanie ręcznika palcami u stopy
zginanie grzbietowe w I stawie śródstopno-paliczkowym przeciw oporowi manualnemu terapeuty
zginanie podeszwowe w I stawie śródstopno-paliczkowym przeciw oporowi manualnemu terapeuty
ćwiczenia równoważne
FAZA III – POWROTU DO PEŁNEJ SPRAWNOŚCI(od 7 tygodnia)
kontynuowanie ćwiczeń poprawiających zakres ruchu i siłowych
ćwiczenia równoważne
jazda na cykloergometrze
bieżnia
2. Stabilizacja stawu skokowego dolnego – postępowanie pooperacyjne
Zaraz po zabiegu jeszcze przed ustąpieniem znieczulenia przyjmujemy leki
przeciwbólowe (umożliwią łagodny powrót czucia stopy), i przeciwzapalne
(ograniczą obrzęk) . Kontynuujemy to regularnie trzy razy dziennie
przez pierwsze trzy dni. Później staramy się nie korzystać z leków
przeciwbólowych. Leki przeciwzapalne – przeciwobrzękowe ciągle
przyjmujemy.
PRICE
P – uważamy na operowaną stopę – unikamy nadmiernego obciążenia, korzystamy z kul lub chodzika.
R – odpoczynek – leżymy, odpoczywamy, zbieramy siły na dalszą rehabilitację.
I – lód – robimy okłady chłodzące, co godzinę przez 20 minut. Jeżeli stopa nie puchnie i nie boli możemy robić to rzadziej .
C – opatrunek uciskowy – odpowiedni opatrunek na ranę ma zapobiec nadmiernemu obrzękowi i nie dopuścić do rozejścia się rany.
E – elewacja kończyny dolnej – leżąc, odpoczywając, schładzając utrzymujemy stopę powyżej poziomu serca.
Możemy delikatnie poruszać stopą do zgięcia i wyprostu. Wykonujemy ćwiczenia izometryczne mięśni uda, pośladków, brzucha. Unikamy produktów zawierających sól, gdyż stymulują one pragnienie, nadmiar wody w organizmie dawać będzie większy obrzęk a w związku z tym większy ból, gorsze gojenie i niebezpieczeństwo rozejścia się rany. Nie palimy papierosów – zaburzone i spowolnione gojenie.
Po tygodniu od zabiegu :
– nie bandażujemy całej stopy – tylko opatrunek na ranę,
– jeżeli nie ma nadmiernego bólu i obrzęku schładzamy tylko rano i wieczorem,
– zakładamy normalny but. But ma być nowy – nie może być stary, znoszony bo będzie to nadwyrężać wstawiony implant i może się on przemieścić, ponadto z uwagi na nowe ustawienie stopy, stary but, dopasowany do chorej stopy, może nadwyrężać stopę skorygowaną. But musi być tak ukształtowany aby nie obcierać rany.
Staramy się jak najszybciej obciążać kończynę – zaczynamy chodzić, jak najszybciej bez kul. Stopę stawiamy prawidłowo, unikamy chodzenia na zewnętrznej krawędzi stopy aby nie przemieścić implantu.
Po czterech tygodniach od zabiegu ryzyko przemieszczenia implantu jest już bardzo małe. Można zacząć wykonywać drobne ruchy w stawie skokowym dolnym. Przechodzimy do podstawowego programu ćwiczeń dla stawu skokowego.
Dyskomfort może się utrzymywać do pół roku po zabiegu. Stopa ma nowe ukształtowanie i okoliczne tkanki muszą się do niego dopasować – na to jest potrzebny czas. Okolicę wrażliwą schładzamy rano i wieczorem. W przypadku gdy musimy dużo chodzić lub stać i stopa jest bolesna i obrzęknięta, schładzamy częściej.
